QISHLOQ XO‘JALIGI ZARARKUNANDALARIGA QARSHI BIOLOGIK KURASH VA ENTOMOFAGLARNING AHAMIYATI

Abstract

Qishloq xo‘jaligi  asosiy sohalardan biri bo‘lib, bu sohaning rivojlanishi muhim. Hozirgi kunda oziq-ovqat ishlab chiqarish jarayonining xavfsiz tashkil etilishi qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ekologik toza holda yetishtirib berishga uzviy bog‘liq. Ayni vaqtlarda esa parazit organizmlarning hayot faoliyati natijasida qishloq xo‘jaligi o‘simliklariga, hosiliga jiddiy zarar yetkazib kelmoqda. Zararkunanda hasharotlar shular jumlasiga mansub bo‘lib, ularning zarari tufayli 70-90 % gacha hosil yo‘qotilishi jarayonlari kuzatilmoqda, kuchli zararlanish tufayli esa ba’zan keng o‘simlik maydonlaridan voz kechish darajasigacha kelmoqda. Zararkunanda hasharotkarga qarshi kurashda biologik usuldan foydalanish, entomofaglarni qo‘llash, yaxshi samara beradi. Entomofag hasharotlar zararkunanda hasharotlarning tuxumi, lichinkasi, ba’zi turlari imagosi bilan oziqlanib ularning sonini bir me’yorda ushlab turishga, oziq zanjirining bir qismi sifatida keltiradigan zararining kamayishiga olib keladi. Entomofaglarning turlaridan zararkunanda turiga qarab foydalanilsa, o‘z vaqtida, yetarli miqdorda qo‘llanilsa yuqori samaradorlikga erishiladi. Bu esa kimyoviy preparatlardan keng foydalanishning, ekologiyani, hosilni zararlanishining oldi olinadi.