UMUMIY O‘RTA TA’LIM MAKTAB O‘QUVCHILARINING KIMYO FANIDAN LABORATORIYA MASHG‘ULOTLARINI ZAMONAVIY TA’LIM TEXNOLOGIYASI ORQALI TASHKIL ETISH

Abstract

        Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida kimyo fanidan laboratoriya ishlarini tashkil etishning klaster usuli orqali biz laboratoriya ishlarining asosiy mohiyatini keltirilgan mavzularning bir-biriga bog‘lash metodi orqali tushuntirish, o‘quvchilar ongida keyingi mavzularni tushunishlari uchun ham zamin yaratadi. Shu bilan birga, xom-ashyo bazasi (reaktivlar) yetarlicha mavjud bo‘lmagan maktablarda ham kundalik turmush tarzimizda mavjud bo‘lgan kimyoviy moddalar orqali bir nechta mavzularni bir-biriga bog‘lab tushuntirish imkoniyatiga ham ega bo‘lamiz. Misol uchun, uglerod mavzusi orqali tanish bo‘lgan kristall soda hamda azot va fosfor mavzularida o‘rganilgan mineral o‘g‘itlar, biz uchun xalq xo‘jaligida topilishi oson va reaksiya jarayonida qo‘shimcha jihoz talab etmaydigan, hamda o‘quvchilar ongida bu jarayonni virtual laboratoriya ko‘rinishida ko‘rishdan ko‘ra demonstratsion ko‘rish imkoniyatini ta’minlaydi. Buning natijasida esa, amaliyot orqali o‘quvchilar bir emas bir nechta mavzularni o‘zlashtirishi, tahlil qila olishi va kundalik hayot tarzi davomida duch kelgan vaqtlarida, kimyoviy reaktivlarni sezgi retseptorlari orqali analiz qila olish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Shu o‘rinda, laboratoriya mashg‘ulotlarini klasterlash usuli orqali esa, “reaktiv taqchiligi yoki asbob-uskunalar yetishmovchiligi” degan jumlalarga ehtiyoj sezilmaydi, hamda bir necha mavzular bir-birga bog‘lagan holda, integratsiyalab oson o‘zlashtirilishiga erishiladi.